Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2016

ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ: Ο ΠΕΜΠΤΟΣ ΜΗΝΑΣ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑ

Με την δύση του Ήλιου σήμερα, 31 Οκτωβρίου, αρχίζει ο 5ος μήνας του Ιερού Αττικού Ημερολογίου, ο Μαιμακτηριών, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον Μαίμακτον Δία. Κατά τον Αρποκρατίωνα, ο μήνας αυτός πήρε το όνομα του από τον Μαιμάκτη Δία, τον ενθουσιώδη και ανήσυχο Δία, ο οποίος κήρυττε την έναρξη του χειμώνα προκαλώντας αναταραχή στον ουρανό.

Κυριώτερες εορτές του μηνός αυτού, ήσαν τα Μαιμακτήρια και τα Πομπαία.

Οι Αθηναίοι τελούσαν περί το τέλος του μηνός αυτού, εορτή προς τιμήν του Διός, τα Μαιμακτήρια, κατά την οποίαν έκαναν δεήσεις για να είναι ήπιος ο χειμώνας. Οι άνδρες μεταμφιέζονταν σε Βάκχες, Νύμφες και Ώρες, με βαριά πέπλα και χόρευαν στο θέατρο πανηγυρίζοντας για τον ερχομό της νέας εποχής.

Σε άγνωστην ημέρα του μηνός αυτού, εορτάζονταν τα Πομπαία, προς τιμήν του Μειλιχίου Διός. Γινόταν περιφορά του Κηρυκείου, το οποίο έδιωχνε τα κακοποιά στοιχεία της φύσης και του Διός Κωδίου, δέρμα μαύρου κριαριού που θυσιαζόταν στον Βωμό, πάνω στον οποίον γίνονταν καθαρμοί. Το δέρμα εθεωρείτο μέσον εξαγνισμού και καθαρμού και στο τέλος της εορτής πετιόταν μακρυά.

Από τον πομπός (κηρυκείον) και το δίον (προβιά), προέρχεται η φράση "αποδιοπομπαίος τράγος"..


[Στην εικόνα, ο πίνακας "Νοέμβριος", του Livell Birge Harrisson (1854-1929), Μουσείο Καλών Τεχνών της Ρέννης]